Czy nacjonalizm może być wartością? O nacjonalizmie w słownikach i współczesnej publicystyce
Słowa kluczowe
Abstrakt
Tekst został poświęcony pojęciu nacjonalizmu oraz jego semantycznemu profilowaniu w słownikach i najnowszej publicystyce. Leksykografowie definiują nacjonalizm jako termin neutralny lub wartościujący ujemnie. Eksplikacja zawierająca pozytywną ocenę pojawia się wyłącznie w słowniku politologicznym z okresu międzywojennego, którego autor był działaczem endeckim. We współczesnych tygodnikach opinii dominuje traktowanie nacjonalizmu jako antywartości – publicyści przypisują mu takie cechy jak wrogość i agresja w stosunku do przedstawicieli innych narodów, posługiwanie się strachem, bliski związek z totalitaryzmem oraz nieuczciwe podszywanie się pod inne postawy społeczne. Użycia neutralne leksemu nacjonalizm są znacznie rzadsze, z kolei traktowanie pojęcia jako pozytywnej wartości opartej na miłości do ojczyzny zbyt incydentalne, by można je uznać za wyraźną tendencję w dyskursie publicznym.
Bibliografia
Bartmiński J., O profilowaniu pojęć, [w:] J. Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006.
[Google Scholar]
Bartmiński J., Chlebda W., Problem konceptu bazowego i jego profilowania – na podstawie polskiego stereotypu Europy, „Etnolingwistyka” 2013, nr 25.
[Google Scholar]
Bartmiński J., Niebrzegowska S., Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i w tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin 1998.
[Google Scholar]
Bartoszewicz J., Podręczny słownik polityczny. Do użytku posłów, urzędników państwowych, członków ciał samorządowych i wyborców, Warszawa 1923.
[Google Scholar]
Billig M., Banalny nacjonalizm, Kraków 2008.
[Google Scholar]
Bralczyk J., O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Warszawa 2001.
[Google Scholar]
Brzozowska M., Patriotyzm i nacjonalizm w polskim dyskursie ideologicznym, „Etnolingwistyka” 2009, nr 21.
[Google Scholar]
Cegieła A., Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa 2014.
[Google Scholar]
Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A., Rytualny chaos – dwanaście lat później, [w:] Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski, Warszawa 2010.
[Google Scholar]
Głowiński M., Marcowe gadanie, Warszawa 1991.
[Google Scholar]
Głowiński M., Mowa w stanie oblężenia, Warszawa 1996.
[Google Scholar]
ISJP – Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Warszawa 2000.
[Google Scholar]
Kamińska-Szmaj I., Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919-1923, Wrocław 1994.
[Google Scholar]
Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2004.
[Google Scholar]
Lewiński D., Rozrywki nacjonalizmu, „Znaczenia” 2010, nr 3, [www.e-znaczenia.pl].
[Google Scholar]
Matuchniak-Krasuska A., Kategorie i reguły polskiego dyskursu o aborcji, [w:] Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, red. M. Czyżewski, K. Dunin, A. Piotrowski, Warszawa 2010.
[Google Scholar]
Pielużek M., Obrazy świata w komunikacji polskiej skrajnej prawicy, Wrocław 2017.
[Google Scholar]
Robertson D., Język polityki, Warszawa 2009.
[Google Scholar]
SIA – M. Arct, Słownik ilustrowany języka polskiego, Warszawa 1916.
[Google Scholar]
SJPDor – Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958-1969.
[Google Scholar]
SW – Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1900-1927.
[Google Scholar]
SWJP – Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996.
[Google Scholar]
USJO – Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
[Google Scholar]
WSJP – Wielki słownik języka polskiego, red. P. Żmigrodzki, [www.wsjp.pl].
[Google Scholar]
Podgląd
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Kategorie
Prawa autorskie & Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (a). Co do zasady – autorzy, niebędący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, zachowują prawa autorskie, w tym prawa wydawnicze do artykułów, bez żadnych ograniczeń.
Prawa autorskie (b). Co do zasady – autorzy, będący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, nie zachowują praw autorskich, w tym praw wydawniczych do artykułów. W takich przypadkach właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Zielonogórski.
