Ocena polisemii terminologicznej w świetle rozwoju nauk
Słowa kluczowe
Abstrakt
W artykule zwrócono uwagę na zawodność kryterium odległości nauk w ocenie polisemii terminologicznej w świetle rozwoju nauk. Kryterium to w ujęciu H. Jadackiej (trzy stopnie wieloznaczności) i E. Grodzińskiego (polisemia dobra i zła) decyduje o wyróżnieniu dopuszczalnej polisemii terminologicznej. Okazuje się ono jednak mylące, co udowodniono w artykule na przykładzie terminów z medycyny i weterynarii. To jest dziedzin, które do końca XVIII w. rozwijały się jako jedna nauka, a dziś stanowią oddzielne dyscypliny, w dodatku należące do dwóch różnych zespołów nauk. Zastosowanie kryterium odległości nauk przy charakterystyce (diachronicznej i synchronicznej) terminologii może spowodować, że polisemia tego samego terminu (np. bielmo) może być odmiennie oceniana na różnych etapach rozwoju danej nauki (tu: medycyny i weterynarii).
Bibliografia
Bąk M., Powstanie i rozwój polskiej terminologii nauk ścisłych, Wrocław 1984.
[Google Scholar]
Browicz T., Ciechanowski S., Domański S., Kryński L., Słownik lekarski polski, Kraków 1905.
[Google Scholar]
Brzozowski S., Nauki o gospodarstwie wiejskim, [w:] Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, t. 3 1795-1862 (red. J. Michalski), Wrocław-Gdańsk 1977.
[Google Scholar]
Brzozowski S., Nauki rolnicze, [w:] Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce, red. K. Maślankiewicz, Warszawa 1983.
[Google Scholar]
Choduń A., Słownictwo tekstów aktów prawnych w zasobie leksykalnym współczesnej polszczyzny, Warszawa 2007.
[Google Scholar]
Gajda S., Rozwój polskiej terminologii górniczej, Opole 1976.
[Google Scholar]
Gajda S., Wprowadzenie do teorii terminu, Opole 1990.
[Google Scholar]
Gostkowska K., Język – kultura – technologia. Rozwój polskiej i francuskiej terminologii biomedycznej, Warszawa 2015.
[Google Scholar]
Górnicz M., Polisemia polskich terminów medycznych, „Z Polskich Studiów Slawistycznych” 2018, ser. 13, t. 2.
[Google Scholar]
Grodziński E., Wieloznaczność terminów filozoficznych, „Poradnik Językowy” 1986, z. 1.
[Google Scholar]
Grodziński E., Wieloznaczność terminów filozoficznych, [w:] II Spotkania językoznawcze. W kręgu semazjologii, leksykologii i terminologii, Opole-Szczedrzyk 12-13 IX 1986 r., Opole 1988.
[Google Scholar]
Gryglewski R.W., Nauczanie weterynarii na Uniwersytecie Jagiellońskim w XIX i początkach XX wieku, „Życie Weterynaryjne” 2018, 93 (3).
[Google Scholar]
Gryglewski R.W., Sztuka leczenia zwierząt w murach Wszechnicy Jagiellońskiej, „Alma Mater” 2017, nr 197.
[Google Scholar]
Jadacka H., Termin techniczny – pojęcie, budowa, poprawność, Warszawa 1976.
[Google Scholar]
Jankowiak L.A., Polisemia w polskiej terminologii medycznej. Rekonesans, [w:] Verba multiplicia veritas una. Prace dedykowane Profesor Alicji Pihan-Kijasowej, red. T. Lisowski, P. Michalska-Górecka, J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, A. Sieradzki, t. 1, Poznań 2020.
[Google Scholar]
Jankowiak L.A., Słownictwo medyczne Stefana Falimirza, t. 1: Początki polskiej renesansowej terminologii medycznej, Warszawa 2005.
[Google Scholar]
Jankowiak L.A., Synonimia w polskiej terminologii medycznej drugiej połowy XIX wieku (na podstawie „Słownika terminologii lekarskiej polskiej” z 1881 roku), Warszawa 2015.
[Google Scholar]
Jankowiak L.A., Z badań nad polisemią terminologiczną, [w:] Tradycja i nowoczesność w badaniach języków słowiańskich, red. J. Kulwicka-Kamińska, A. Moroz, Toruń 2021.
[Google Scholar]
Judek J., Historia szkolnictwa weterynaryjnego w Polsce do roku 1939, „Życie Weterynaryjne” 2021, 96 (5).
[Google Scholar]
Kacprzak A., Terminologie medicale française et polonaise. Analyse formelle et sémantique, Łódź 2000.
[Google Scholar]
Kamiński S., Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1970.
[Google Scholar]
Mielczarek A., Polisemia w terminologii wojskowej, „Poradnik Językowy” 1966, z. 2.
[Google Scholar]
Mielczarek A., Zastosowanie analizy terminologicznej do badań niektórych aspektów systemu pojęciowego wiedzy wojskowej, „Poradnik Językowy” 1966, z. 3.
[Google Scholar]
Nowaczyk A., Wprowadzenie do filozofii matematyki, Łódź 2019.
[Google Scholar]
Pajewska E., Opisanie lasu. Polskie słownictwo związane z lasem do roku 1939, Szczecin 2002.
[Google Scholar]
Rotkiewicz T., Historia weterynarii i deontologia, Olsztyn 2006.
[Google Scholar]
Rybicka-Nowacka H., Normalizacja polskiej terminologii technicznej, [w:] Teoretyczne podstawy terminologii, red. F. Grucza, Wrocław 1991.
[Google Scholar]
Siekierska K., Uwagi o języku i stylu dzieł naukowych XVII wieku (botanika, medycyna, geometria), [w:] Odmiany polszczyzny XVII wieku, red. H. Wiśniewska i C. Kosyl, Lublin 1992.
[Google Scholar]
Topulos A., Problemy terminologii naukowej i technicznej, Warszawa 1979.
[Google Scholar]
Waniakowa J., Polska naukowa terminologia astronomiczna, Kraków 2003.
[Google Scholar]
Podgląd
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Kategorie
Prawa autorskie & Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (a). Co do zasady – autorzy, niebędący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, zachowują prawa autorskie, w tym prawa wydawnicze do artykułów, bez żadnych ograniczeń.
Prawa autorskie (b). Co do zasady – autorzy, będący pracownikami Uniwersytetu Zielonogórskiego, nie zachowują praw autorskich, w tym praw wydawniczych do artykułów. W takich przypadkach właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Zielonogórski.
