Słowiańska krucjata Mickiewicza

   108

Autor

Słowa kluczowe   

Abstrakt   

Tematem artykułu jest próba opisu wybranych elementów z biografii Mickiewicza, jak i tych fragmentów jego twórczości, które układają się we wspólną opowieść o Słowiańszczyźnie. Wśród wybranych tekstów znalazły się „prelekcje paryskie”, Skład zasad legionu polskiego, prze­mówienia Mickiewicza wygłaszane do mieszkańców włoskich miast z okresu Wiosny Ludów 1848 oraz listy z podróży. Rekonstruując ówczesne działania Mickiewicza wraz z misją wschodnią z roku 1855, można w nich, jak i we wspomnianych utworach, odnaleźć słowianofilizm o zabarwieniu mil­lenarystycznym. Bliskie atmosferze tamtych wydarzeń byłoby symboliczne imaginarium wyrosłe w atmosferze średniowiecznych krucjat i poszukiwania słowiańskiego Jeruzalem. W tej perspekty­wie śmierć Mickiewicza w roku 1855 kończyła i dopełniała jego kilkunastoletnie działania na rzecz przywrócenia Słowian historii. W konsekwencji w świadomości ogółu powstał wówczas symboliczny i mityczny obraz zmagań Mickiewicza o wolną Słowiańszczyznę. Natomiast dla współczesnych, jak i dla późniejszych interpretatorów wydarzenia literackie i fakty biograficzne ułożyły się w najbardziej komplementarną opowieść z życia romantycznego poety.

Liczba wyświetleń   

2024

Dane do pobrania nie są jeszcze dostępne.

Biogram autora   

Marta Ruszczyńska, Uniwersytet Zielonogórski

Historyk literatury XIX w., zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. W swoich badaniach koncentruje się nad zagadnieniami literatury romantycznej oraz problematyką szeroko pojętego słowianofilstwa w literaturze polskiej XIX w. W kręgu jej zainteresowań mieści się również tradycja Kresów Wschodnich, romantyczny regionalizm, jak i powieść XIX w. Ważne miejsce w jej dorobku zajmują monografie: Dominik Magnuszewski. Między historią i naturą (1995), Ziewonia. Romantyczna grupa literacka (2002), Słowianie i słowianofile. O słowianofilskich dyskursach w literaturze polskiego romantyzmu (2015).

Bibliografia   

Krasiński Z., Listy do Augusta Cieszkowskiego, Edwarda Jaroszyńskiego, Bronisława Trentowskiego,oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski, t. 2, Warszawa 1988.
[Google Scholar]

Kuziak M., Wielka całość. Dyskursy kulturowe Mickiewicza, Słupsk 2006.
[Google Scholar]

Ławski J., Mickiewicz. Mit – historia – studia, Białystok 2010.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Listy. Część trzecia i czwarta, Wydanie Rocznicowe, tekst oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska, t. 16­17, Warszawa 2004­-2005.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Literatura słowiańska. Kurs trzeci, Wydanie Rocznicowe, oprac. J. Maślanka, t. 10, Warszawa 1998.
[Google Scholar]

Mickiewicz A., Skład zasad, [w:] idem, Legion Polski. Trybuna Ludów, Wydanie Rocznicowe, oprac. S. Kieniewicz, t. 12, Warszawa 1997.
[Google Scholar]

Mickiewicz W., Żywot Adama Mickiewicza,t. 3, Poznań 1894.
[Google Scholar]

Norwid C., Listy, [w:] idem, Pisma wszystkie, oprac. J.W. Gomulicki, t. 8, Warszawa 1971.
[Google Scholar]

Pigoń S., Fundamenty ideowe Legionu, [w:] idem, Zawsze o nim. Studia i odczyty o Mickiewiczu, wyd. 2 powiększone, Warszawa 1998.
[Google Scholar]

Rapacka J., Godzina Herdera. O Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej, Warszawa 1995.
[Google Scholar]

Rosiek S., Zwłoki Mickiewicza. Próba nekrografii poety, Gdańsk 1997.Rudaś­Grodzka M., Sfinks słowiański i mumia polska, Warszawa 2013.
[Google Scholar]

Ruszczyńska M., Słowianie i słowianofile. O słowianofilskich dyskursach w literaturze polskiego romantyzmu, Kraków 2015.
[Google Scholar]

Ruszkowski J., Adam Mickiewicz i ostatnia krucjata. Studium romantycznego millenaryzmu, Wrocław 1996.
[Google Scholar]

Sławiński J., Myśli na temat: biografia pisarza jako jednostka procesu historycznoliterackiego, [w:] Biografia – geografia – kultura literacka, red. J. Ziomek, J. Sławiński, Wrocław 1975.
[Google Scholar]

Walicki A., Filozofia a mesjanizm. Studia z dziejów filozofii i myśli społeczno-religijnej romantyzmu polskiego, Warszawa 1970.
[Google Scholar]

Wisłocki W.T., Kongres słowiański w r. 1848 i sprawa polska, Lwów 1927.
[Google Scholar]

Witkowska A., Mickiewicz. Słowo i czyn, Warszawa 1986.
[Google Scholar]

Podgląd   

Pobrania

Opublikowane

19.12.2016

Jak cytować

Ruszczyńska, M. „Słowiańska Krucjata Mickiewicza”. Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, t. 2, grudzień 2016, s. 39-48, doi:10.34768/fp2016a2.

ISSN wersji papierowej

2450-3584